Budowa domu jednorodzinnego czy każdego innego budynku wymaga właściwego przygotowania i dokładnego zaplanowania wszystkich jego niezbędnych elementów, począwszy od samego projektu, aż po najskuteczniejszy sposób odprowadzania nieczystości. Nie da się ukryć, że każdy z domowników produkuje je w dosyć dużej ilości, sięgającej niekiedy nawet 100 – 150 litrów na dobę. W zakres tego wchodzi woda używana do mycia, prania czy wszystkie ścieki pochodzące z domowej toalety, które należy odprowadzać bezpiecznie i zgodnie z obowiązującymi w naszym kraju przepisami. Są one dosyć surowe, uwzględniające wszystkie zasady ochrony środowiska naturalnego, a za ich nieprzestrzeganie grożą wysokie kary finansowe.
Spis Treści
Bezpieczne odprowadzanie ścieków – główne zasady
Usuwanie nieczystości z domu wymaga odpowiedniego przygotowania nie tylko instalacji wodno–kanalizacyjnej, ale i miejsca, w którym będą przechowywane. W najbardziej komfortowej sytuacji są najemcy lub właściciele budynków podłączonych do zbiorczych sieci kanalizacyjnych, miejskich lub gminnych. Jedynym ich problemem jest regulowanie należnych opłat, a ścieki poprzez układ podziemnych rur swobodnie spływają do miejsca utylizacji. Jednak nie każdy dom może skorzystać z takich udogodnień, co zdarza się np. na terenach podmiejskich, gdzie taka infrastruktura jest dopiero planowana. W podobnej sytuacji są właściciele wolno stojących domów, oddalonych od innych siedzib ludzkich i jednym rozwiązaniem, z jakiego mogą skorzystać, są bezodpływowe zbiorniki, czyli po prostu szamba betonowe bądź z tworzyw sztucznych.
Szamba betonowe czy plastikowe – na które się zdecydować
Rozwój nowych technologii wkroczył również do tej dziedziny i co rusz pojawiają się konstrukcje produkowane z różnych odmian tworzyw sztucznych. Tego typu szamba od razu zyskały liczne grono zwolenników, jednak nie są w stanie zastąpić solidności i wytrzymałości modeli produkowanych z betonu. Ten znany od dawna materiał jest w stanie bez problemu znieść niemal wszystko, na co zostanie narażony, począwszy od dużych sił nacisku po wkopaniu w ziemię, aż po działanie agresywnych związków chemicznych i naturalnych procesów biologicznych zachodzących w glebie.
Istnieje wiele modeli betonowych szamb, które możemy umieścić w przygotowanym wcześniej miejscu na posesji, jedno, dwu lub nawet wielokomorowe, umożliwiające w przyszłości budowę przydomowej oczyszczalni ścieków z wydajnym systemem drenażu. Takie rozwiązania wymagają jednak zarezerwowania sporej ilości miejsca, co przy średniej wielkości działek budowlanych nie jest takie proste. Są też niestety dosyć kosztowne, a ceny niektórych mogą sięgać nawet kilku tysięcy złotych i wiele osób nie chce ponosić takich wydatków, szczególnie kiedy ma to być tylko rozwiązanie tymczasowe, wykorzystywane do czasu przyłączenia do wspomnianej zbiorczej sieci kanalizacyjnej. Lepiej więc rozważyć budowę prostego zbiornika, a najczęściej wybieranym jego typem jest szambo z kręgów betonowych, które można wykonać samodzielnie stosunkowo małym nakładem kosztów.
Szambo z kręgów betonowych – materiały niezbędne do budowy
Wydawać by się mogło, że ta wersja szamba betonowego nie znajduje już swojego zastosowania, jednak w rzeczywistości jest jeszcze wciąż powszechnie wykorzystywana, chociaż trzeba liczyć się z dosyć istotnymi jej wadami. Takie szambo nie jest monolityczną konstrukcją gotową do natychmiastowego montażu bezpośrednio w przygotowanym wcześniej wykopie. Składa się z kilku połączonych ze sobą odrębnych elementów, w tym przypadku betonowych kręgów, spotykanych na wielu budowach. Tego typu kręgi o różnej wielkości i średnicy, można bez większych problemów kupić niemal w każdej firmie sprzedającej tzw. galanterię betonową. Produkowane obecnie z nowoczesnych mieszanek betonowych i żelbetowych są półfabrykatami o szerokim zastosowaniu, w tym również do budowy zbiornika na ścieki. Są stosunkowo niedrogie, a koszt jednej sztuki waha się od 100 do 300 złotych, do czego jeszcze najczęściej trzeba doliczyć koszty transportu i całego dodatkowego osprzętu, rur, uszczelek czy pokrywy, które niestety nie są już takie tanie. Modele wykorzystywane do budowy szamba z kręgów nie są tak ciężkie, jak gotowy zbiornik, ale masa około 200 – 250 kg też robi wrażenie i samochodem osobowym zdecydowanie nie uda się ich przewieźć. Dlatego lepiej skorzystać z usług producenta, który dostarczy zamówione betonowe kręgi do miejsca przeznaczenia, a nawet pomoże umieścić je jeden na drugim.
Szambo z kręgów betonowych – budowa krok po kroku
Najtrudniejszą częścią budowy szamba z kręgów, jest właśnie umieszczenie ich w wykopie, do czego przyda się dźwig lub podnośnik HDS. Niekiedy zachodzi też konieczność wykonania dwóch takich zbiorników połączonych ze sobą rurą przelewową, w celu zwiększenia ich pojemności. Sam wykop przygotowuje się z wykorzystaniem tzw. metody studniarskiej, polegającej na tym, że na początku usuwa się tylko tyle ziemi, aby móc umieścić pierwszy krąg. Następnym krokiem jest usunięcie ziemi z jego środka, tak by opuścić go niżej i zrobić miejsce na następny. Postępuje się tak, aż do uzyskania zaplanowanej głębokości i dopiero wtedy można przystąpić do wykończenia i uszczelnienia dna szamba oraz miejsca łączenia poszczególnych kręgów. Jest to już trochę bardziej skomplikowany proces, wymagający więcej doświadczenia i właściwie dobranych materiałów wykończeniowych, a dno wykonuje się w kilku fazach, zaczynając od pokrycia go grubą warstwą lepiku, na który po wyschnięciu układa się warstwę betonowej wylewki. Stanowi ona właściwe dno, które musi znieść duże siły nacisku oddziałujących na nie ścieków, dlatego zalecane jest użycie betonów najwyższej jakości, należących do klasy B-20.
Korzystniejszą alternatywą będzie z kolei zakup specjalnego kręgu zamkniętego dnem z jednej strony, a takie ma w ofercie większość ich producentów. Dokładnego uszczelnienia wszystkich połączeń nie można zlekceważyć, bo w tym momencie może ujrzeć światło dzienne największa wada takiego szamba, czyli możliwość przeciekania. Takie wycieki nieczystości do gruntu mogą szybko spowodować jego skażenie, szczególnie groźne, gdy w pobliżu znajduje się ujęcie wody pitnej albo studnia głębinowa. Na posesji będzie się też unosił nieprzyjemny zapach, przeszkadzający nie tylko nam, lecz i sąsiadom, dlatego mimo niskiej ceny zbiornika z kręgów, którego koszt budowy powinien zamknąć się w 3 – 4 tysiącach złotych, warto jeszcze raz dokładnie przemyśleć całą sprawę i jednak zdecydować się na solidne i stuprocentowo szczelne monolityczne szambo betonowe. Ostateczne poniesione koszty zwrócą się bardzo szybko i uda się uniknąć wielu kłopotliwych sytuacji, a nawet poważnych problemów z prawem.